Bjelančevine, poznate i kao proteini, su klase biomolekula koje igraju ključnu ulogu u životu svih organizama. One su sastavljene od lanca aminokiselina povezanih peptidnim vezama. Proteini su izuzetno raznovrsni i obavljaju različite funkcije u organizmima, uključujući:
- Strukturnu ulogu: Proteini čine osnovnu strukturu stanica, tkiva i organa. Primjeri uključuju kolagen u koži i kostima te tubulin u cito-skeletu stanica.
- Enzimsku aktivnost: Enzimi su proteini koji kataliziraju kemijske reakcije u organizmima. Oni ubrzavaju reakcije tako da se odvijaju na optimalnoj brzini.
- Transport tvari: Hemoglobin je protein koji prenosi kisik u krvi, a transportni proteini prenose različite tvari kroz stanične membrane.
- Imunološku obranu: Antitijela su proteini koji prepoznaju i bore se protiv stranih tvari i mikroorganizama u tijelu.
- Kontraktilnu funkciju: Proteini poput miozina i aktina omogućavaju kontrakciju mišića.
- Regulaciju staničnih procesa: Proteini poput hormona djeluju kao signalni molekuli koji reguliraju različite procese u organizmu.
- Pohranu hranjivih tvari: Npr. kazein u mlijeku služi za pohranu bjelančevina i kalcija.
- Strukturu DNA i RNA: Histoni su proteini koji omogućavaju organizaciju i kompaktnost genetskog materijala u jezgri stanica.
Bjelančevine se sastoje od različitih kombinacija 20 različitih aminokiselina, a njihova specifična struktura i sekvencija aminokiselina određuju njihovu funkciju. Proteini se mogu pronaći u mnogim vrstama hrane, uključujući meso, ribu, jaja, mliječne proizvode, orašaste plodove, mahunarke i žitarice. Također su ključni za pravilan rast, razvoj i održavanje tijela, te je važno osigurati dovoljan unos proteina u prehrani.
Kortizol, često poznat kao "hormon stresa", igra ključnu ulogu u reakciji tijela na stres i regulaciji raznih fizioloških funkcija, uključujući metabolizam, imunološki sustav i korištenje energije.
Nedostatak alfa-1 antitripsina (A1AT), također poznat kao alfa-1 proteaza inhibitor nedostatak, je genetski poremećaj koji utječe na proizvodnju proteina po imenu alfa-1 antitripsin (A1AT) u jetri.
Jaja su jedno od najhranjivijih i najpristupačnijih namirnica dostupnih u prehrani ljudi.
Zdrava ishrana može igrati značajnu ulogu u borbi protiv depresije i poboljšanju mentalnog zdravlja.
Osjećaj lošeg ili nelagodnog stanja nakon konzumacije crvenog mesa može biti uzrokovan nekoliko različitih faktora. Evo nekoliko razloga zašto se to može dogoditi: